THỰC HƯ VỀ “GIẤY VIẾT TAY” TRONG MUA – BÁN NHÀ, ĐẤT SAU NGÀY 1/8/2024

 

  1. Giấy viết tay – vẫn được pháp luật công nhận, nếu đáp ứng điều kiện nhất định
  • “Giấy viết tay” không phải hợp đồng chính thức dưới góc độ pháp lý, nhưng vẫn được luật quy định là hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ không công chứng/chứng thực.
  • Nếu  ký mua trước ngày 1/8/2024 thì hợp đồng này vẫn được chấp nhận khi làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận (sổ đỏ) lần đầu, miễn hộ không thuộc các trường hợp tranh chấp và đáp ứng các giấy tờ pháp lý đầy đủ theo quy định tại Điều 42 Nghị định 101/2024/NĐ‑CP.
  1. Mốc thời gian quan trọng: 1/8/2024 trở về trước
  • Theo điều luật mới, nếu mua và đang sử dụng đất từ trước 1/8/2024, cơ quan nhà nước không được yêu cầu giấy tờ công chứng/chứng thực để cấp sổ đỏ lần đầu. tuoitre.vn+1phunutoday.vn+1
  • Điều này áp dụng cho trường hợp: mảnh đất mua năm 2017, đất nông nghiệp, cùng sử dụng với các hộ liền kề và không tranh chấp do đó vẫn đủ điều kiện để cấp sổ đỏ.
  1. Chuyển nhượng từ 1/8/2024 đến 30/6/2025
  • Hợp đồng đất viết tay trong thời gian này sẽ vô hiệu nếu không công chứng/chứng thực, vì luật mới yêu cầu bắt buộc.
  • Tuy nhiên, nếu người sử dụng đất đang sử dụng đất từ trước mốc này, thì vẫn được cấp sổ đỏ cho những trường hợp tồn tại giấy viết tay ký trước 1/8/2024.
  1. Ngày 1/7/2025 – không phải là “mốc cấm” mà là mốc mở rộng thủ tục
  • Có nguồn tin lan truyền rằng từ 1/7/2025, giấy viết tay sẽ không còn được chấp nhận để cấp sổ đỏ. Đây là hiểu nhầm. Chưa có quy định nào nói “từ 1/7/2025 mọi hợp đồng giấy tay đều vô hiệu.”
  • Thực tế, Các Nghị định mới như 151/2025/NĐ‑CP chỉ mở rộng thêm thẩm quyền địa phương trong nhận hồ sơ cấp sổ đỏ, chứ không cấm cấp sổ cho giấy viết tay nếu đáp ứng điều kiện cũ.
  1. Nghĩa vụ cần thực hiện để cấp sổ đỏ
  • Chuẩn bị bộ hồ sơ gồm:
    • Đơn đăng ký cấp GCN QSDĐ (mẫu 04/ĐK hoặc 11/ĐK)
    • Giấy tờ chuyển nhượng viết tay giữa hai bên, có chữ ký
    • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu hộ liền kề có)
    • Bản đồ hiện trạng hoặc bản vẽ địa chính
    • Giấy tờ xác nhận không có tranh chấp
  • Nộp tại UBND xã, Văn phòng đăng ký đất đai (theo mốc cấp xã/huyện).
  • Cơ quan có thẩm quyền phải niêm yết trong 30 ngày; nếu không có tranh chấp, mảnh đất được cấp sổ đỏ.

 

⚠️ 6. Cẩn trọng trước rủi ro tranh chấp hoặc thu hồi đất

  • Nếu nhà nước thu hồi đất trong tương lai hoặc phát sinh tranh chấp, người sử dụng đất vẫn có quyền khi hợp đồng trao đổi đã được ký trước 1/8/2024, phiên bản này sẽ được công nhận ngay cả khi không công chứng.
  • Tuy nhiên, nếu giao dịch giấy viết tay sau 1/8/2024, bất kỳ tranh chấp nào, cơ quan nhà nước sẽ không thừa nhận quyền sử dụng đất nếu giao dịch trước đó không công chứng.

Ghi nhớ quan trọng

  Người sử dụng đất giấy tay mua trước 1/8/2024 vẫn đủ điều kiện được cấp sổ đỏ lần đầu, không cần công chứng.

  Từ 1/8/2024 trở đi, đất giấy tay bắt buộc phải công chứng/chứng thực mới được công nhận khi sang tên.

  Không có quy định nào “cấm cấp sổ từ 1/7/2025”; chỉ là cải cách thủ tục hành chính để thuận tiện hơn.

  Người sử dụng đất nên nộp hồ sơ càng sớm càng tốt, để tránh bị ảnh hưởng khi quy định mới phát triển và để phòng trường hợp sắp tới có thay đổi.

📍 Có thể công chứng/chứng thực ở đâu?

  1. Tại Phòng công chứng (tư hoặc nhà nước)
  • Đây là hình thức công chứng theo Luật Công chứng 2014.
  • Các phòng công chứng tư nhân hay phòng công chứng nhà nước đều có giá trị pháp lý ngang nhau nếu được cấp phép hoạt động hợp pháp.
  1. Tại UBND xã/phường
  • Đây là hình thức chứng thực hợp đồng theo Nghị định 23/2015/NĐ-CP, do Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND xã, phường ký xác nhận.
  • Áp dụng nhiều cho vùng nông thôn, nơi người dân ít có điều kiện đến các phòng công chứng.

                                                                                                                                                           Hải Yến – Đồng Văn